SluitenHelpPrint
Switch to English
Cursus: USG1100
USG1100
Economie en openbare financiën voor bestuur & organisatie
Cursus informatie
CursuscodeUSG1100
Studiepunten (EC)7,5
Inhoud

Leerdoelen

De cursus Economie en Openbare Financiën voor Bestuur & Organisatie houdt zich bezig met de invloed van de overheid op allerlei aspecten van de markteconomie. De overheid stelt, in tegenstelling tot een bedrijf, bepaalde goederen en diensten zonder directe financiële tegenprestatie ter beschikking. De overheid financiert deze goederen en diensten voor een groot deel door het heffen van (gedwongen) belastingen en premies. De overheid heeft diverse motieven voor het niet inschakelen van de markt. Einddoel van de overheid is; een evenwichtige macro economische ontwikkeling, een beïnvloeding van de samenstelling van de productie en een redelijke inkomensverdeling.  

Deze cursus behandelt de wijze waarop de overheid invloed heeft op de gang van zaken in de economie. In de cursus behandelen we in drie blokken negen onderwerpen. Het eerste blok geeft een toelichting op de elementaire onderdelen van overheidsfinanciën; overheid en markt, de werking van het systeem, de stelsels/verslaglegging en inkomensverdeling. Het tweede blok behandelt de beheersing van de twee grootste uitgavenposten van de overheid en de wijze waarop via ontvangsten en premies deze uitgaven kunnen worden gefinancierd. In het derde blok behandelen we tot slot een momenteel zeer actueel onderdeel van openbare financiën: bezuinigen.  

De cursus beoogt een brede inleiding te geven in de rol van de overheid in een markteconomie. Na afloop van de cursus heeft de student inzicht in:

  • De plaats van de overheid (overheden) in de economie, zowel in de rol van een instituut dat door middel van wetgeving en belastingheffing de gedragingen van individuen en bedrijven in de markt stuurt en de welvaartsverdeling beïnvloedt, alsmede in de rol van aanbieder van specifieke goederen en diensten;
  • Het optreden van de overheid begrepen vanuit een positieve ("wat doet de overheid in feite") en vanuit een normatieve visie ("wat moet de overheid doen");
  • De omvang, samenstelling en werking van overheidsuitgaven en overheidsinkomsten.
  • Kennis nemen van economische begrippen op het terrein van openbare financiën en van de bruikbaarheid ervan voor dienstverlenende (uitvoerings)organisaties met een publieke functie.
  • Het in groepsverband presenteren en maken van opdrachten.

Inhoud

 

De cursus Economie en Openbare Financiën voor Bestuur & Organisatie houdt zich bezig met de invloed van de overheid op allerlei aspecten van de markteconomie. De overheid stelt, in tegenstelling tot een bedrijf, bepaalde goederen en diensten zonder directe financiële tegenprestatie ter beschikking. De overheid financiert deze goederen en diensten voor een groot deel door het heffen van (gedwongen) belastingen en premies. De overheid heeft diverse motieven voor het niet inschakelen van de markt. Einddoel van de overheid is; een evenwichtige macro economische ontwikkeling, een beïnvloeding van de samenstelling van de productie en een redelijke inkomensverdeling.

Deze cursus behandelt de wijze waarop de overheid invloed heeft op de gang van zaken in de economie. In de cursus behandelen we in drie blokken negen onderwerpen. Het eerste blok geeft een toelichting op de elementaire onderdelen van overheidsfinanciën; overheid en markt, de werking van het systeem, de stelsels/verslaglegging en inkomensverdeling. Het tweede blok behandelt de beheersing van de twee grootste uitgavenposten van de overheid en de wijze waarop via ontvangsten en premies deze uitgaven kunnen worden gefinancierd. In het derde blok behandelen we tot slot een momenteel zeer actueel onderdeel van openbare financiën: bezuinigen. In navolgend schema is deze structuur weergegeven.

Vragen die in deze cursus aan de orde komen zijn onder andere: Welke taken dienen uitgevoerd te worden door de overheid en wat kan worden overgelaten aan de markt? Hoe financiert de overheid haar beleid en welke normen gelden er voor het begrotingsbeleid? Welke rol heeft het overheidsbeleid op de inkomensverdeling? Hoe kunnen de uitgaven van de publieke sectoren (sociale zekerheid, zorg en onderwijs) waar het meeste geld aan wordt uitgegeven worden beheerst. Hoe kan de overheid via belastingen en het innen van sociale premies haar ontvangsten kant van de begroting op peil houden. Hoe kan worden bezuinigd op overheidsuitgaven?

De bijeenkomsten vinden plaats via hoor- en werkcolleges. Het onderwerp dat  in het hoorcollege wordt behandeld staat in het werkcollege van de week daarop centraal.

Status

Verplichte cursus voor B&O bachelorstudenten.

Voorkennis/instroomeisen

n.v.t.

Literatuur

Van de studenten wordt verwacht dat ze het boek overheidsfinanciën aanschaffen (let op juiste druk!).

-  C.A. de Kam, L. Koopmans en A.H.E.M. Wellink (2012), Overheidsfinanciën, Groningen: Wolters-Noordhoff,    dertiende druk (in het vervolg afgekort tot KKW)

-  Aangevuld met literatuur/artikelen die via blackboard beschikbaar worden gesteld

 

SluitenHelpPrint
Switch to English