Doelstelling en inhoud
Verhalen zijn van cruciaal belang, zowel voor de patiënt als voor de behandelaar of zorgverlener. Verhalen geven patiënten de kans om betekenis te geven aan hun ervaringen en dragen bij tot inzicht in (mentale) aandoeningen waarin het ‘gezonde’ verhaal onder druk is komen te staan. Daarnaast bieden verhalen behandelaren en zorgverleners inzicht in het perspectief van de patiënt, alsook een manier om hun empathische vermogens te vergroten, en op eigen functioneren en professionele identiteit te reflecteren. In deze interdisciplinaire keuzecursus—een samenwerking tussen het departement Medical Humanities en De Nieuwe Utrechtse School—gaan we vanuit het pedagogische standpunt van narrative medicine proberen om de volgende vraag te beantwoorden: Wat is de rol van verhalen in de zorg?
In deze keuzecursus willen we studenten laten zien en ervaren dat het verhaal niet alleen een kennisbron is, maar ook een instrument dat in de zorg kan worden ingezet. Onderzoekers, artsen, zorgverleners en beleidsmakers raken namelijk steeds meer overtuigd van het belang om verbinding te zoeken met de patiënt en hem of haar bij het zorgproces te betrekken. In de zorg worden uiteenlopende initiatieven ontplooid om die betrokkenheid te realiseren (bijvoorbeeld in person-centered care of zelfmanagement-strategieën), waarbij de subjectieve ervaring (‘het verhaal’) van de patiënt zelf voorop staat. Om goed aan te kunnen sluiten bij het verhaal van de patiënt maar ook om de juiste vragen te kunnen stellen, moet een arts zich kunnen inleven in het perspectief van de patiënt. Daarom is deze cursus ook bedoeld om de culturele en maatschappelijke kennis van de studenten te verbreden. Gedurende de keuzecursus willen we thema’s over ziekte ervaringen vervlechten met thema’s zoals gender, ras en conflict.
Werkvormen
In de keuzecursus komen diverse innovatieve werkvormen aan bod. Naast hoorcolleges en werkgroepen, gaan studenten een op creatieve manier reflecteren op de lesstof en over hun eigen gevoelens en handelingen door middel van narrative medicine-schrijfopdrachten. Ze worden ook uitgedaagd om zelf te ervaren hoe het is om patiënt te zijn door een behandelregime van een chronisch zieke patiënt te volgen. Verder zullen we bij iedere werkgroepsbijeenkomst een patiënt-docent uitnodigen om te participeren in de discussie en ook om zijn of haar persoonlijke verhalen en expertise te delen.
Vereiste voorkennis
Deze keuzecursus is uitdrukkelijk bedoeld voor een gemengde groep van studenten geneeskunde, sociale wetenschappers en geesteswetenschappers om een interprofessionele en interdisciplinaire dialoog te stimuleren. We vinden dat een grondige academische studie van literatuur een arts kan helpen om klinische vaardigheden te verbeteren, zoals inzichtsvermogen, het innemen van meerdere perspectieven en empathisch meedenken. Voor studenten in de sociale- en geesteswetenschappen kan het enorm interessant zijn om hun vaardigheden en kennis te toetsen in een praktische medische context.
We verwachten geen specifieke voorkennis, maar studenten moeten bereid zijn om theoretische en literaire teksten in het Nederlands en het Engels te lezen, interpreteren en analyseren. Verder moeten ze bereid zijn om reflectieve en creatieve schrijfopdrachten uit te voeren (in het Nederlands of Engels afhankelijk van hun eigen voorkeuren) en te presenteren voor een groep.
Literatuur
1. Theoretische teksten: via Blackboard
2. Literaire teksten (3-5 romans): studenten kunnen ze zelf aanschaffen of lenen
Beoordeling
De beoordeling vindt plaats op grond van individuele en gezamenlijke opdrachten:
- Individueel portfolio met:
- Zes narrative medicine-opdrachten
- Een reflectie op het einde van de keuzecursus
- Challenge: een behandelregime van een patiënt volgen
- Invullen van een digitaal dagboek
- Twee reflecties op de behandelregime
- Groepspresentaties
De student dient ook bij tenminste 80% van de contactonderdelen aanwezig te zijn geweest.
|