SluitenHelpPrint
Switch to English
Cursus: BMW11405
BMW11405
Evolutiebiologie
Cursus informatie
CursuscodeBMW11405
Studiepunten (EC)7,5
Inhoud

EVOLUTIEBIOLOGIE

Studiepunten:      7,5                                               Cursuscode: BMW11405
Coördinator:        Dr. ing. J. Zandveld                    Periode: 3
Examinator:         Dr. ing. J. Zandveld                    Timeslot: AD
E-mail adres:       j.zandveld@uu.nl                        Niveau: 1    

Inhoud:
Darwin’s theorie van evolutie door natuurlijke selectie heeft niet alleen grote invloed gehad op hoe wij de wereld zien, maar is ook het centrale concept dat alle disciplines binnen de Biologie heeft verenigd. In dit blok wordt ingegaan op de drie randvoorwaarden die evolutie mogelijk maken: Variatie, Erfelijkheid en Selectie (zoals natuurlijke-, artificiële-, seksuele- en/of kin-selectie). In dit verband is de populatiegenetica van belang, dat het ontstaan, voorkomen en de verandering van genetische variatie in populaties als gevolg van o.a. natuurlijke selectie en ‘genetic drift’ bestudeert. Verder wordt ingegaan op de historie van de evolutietheorie en de evolutie van de mens (inclusief het evolutionair perspectief op menselijke gezondheid en veroudering). Ook komen de processen aan bod die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van nieuwe soorten (speciatie) en hoe biologische aanpassingen aan het milieu tot stand komen (adaptatie). Met soortvorming, adaptatie en extinctie wordt inzicht verkregen in de processen die ten grondslag liggen aan het ontstaan, de handhaving en het verminderen van biologische diversiteit. Tot slot wordt ingegaan op de toekomst van de (menselijke) evolutie.
 
Vereiste voorkennis:
Biologie op VWO niveau.

Leerdoelen:
Kennis en inzicht
Aan het eind van het blok is de student in staat:
  • de historische ontwikkeling van de evolutiebiologie uit te leggen;
  • micro-evolutionaire processen en begrippen (natuurlijke selectie, drift, adaptatie, fitness) te benoemen;
  • verschillende concepten en theorieën met betrekking tot soorten en soortvorming te beschrijven;
  • macro-evolutionaire patronen in de geschiedenis van het leven te omschrijven;
  • uit te leggen wat het verband is tussen evolutie en menselijke gezondheid;
  • de belangrijkste misconcepten binnen de evolutiebiologie te herkennen;
  • te verklaren hoe veroudering en andere ‘Life History Characters’ te begrijpen zijn vanuit evolutionair perspectief;
  • de evolutie van de mens te beschrijven evenals enkele ontwikkelingen rond onze evolutionaire toekomst.
  • de overeenkomsten en verschillen te beschrijven tussen culturele verandering en biologische evolutie.

Vaardigheden
Aan het eind van het blok is de student in staat om:
  • verschillende methoden van fylogenie-reconstructie toe te passen en de resultaten te interpreteren;
  • populatiebiologische theorieën, begrippen en technieken in de juiste context te gebruiken;
  • met een medestudent leerstof samen te vatten en te presenteren aan de groep;
  • een evolutiebiologische manier van denken toe te passen in een biomedische context;
  • individueel een miniscriptie te schrijven over een evolutie-gerelateerd onderwerp naar keuze waarin de wetenschappelijke literatuur, zoals beschreven in artikelen en overzichtsverhalen, wordt samengevat;
  • miniscripties van collegastudenten te beoordelen en van sturend commentaar te voorzien (peer-feedback);
  • een beargumenteerde mening te geven over (onderdelen van) een populair wetenschappelijk boek (“The Selfish Gene”) van Richard Dawkins;
  • een mening te formuleren over de rol van evolutie binnen de biologie.

Onderwijsvorm(en) en contacttijd:
De studiestof wordt behandeld aan de hand van de hoor- en werkcollege’s. Om de studenten te helpen met het verwerken van de leerstof zijn de werkcolleges ingebouwd direct na het hoorcollege. Hierin kunnen studenten met elkaar systematisch de stof behandelen. De leerstof wordt aangevuld met relevante onderwerpen die het evolutionair leren denken ondersteunen. De contacttijd bedraagt maximaal 50% van het blok.

Toetsvormen:
De studenten worden individueel en in duo’s getoetst. Onderdelen van de eindbeoordeling zijn duo-presentaties (van artikelen), een reflectief essay over het populair-wetenschappelijk boek ‘The Selfish Gene’, een miniscriptie (individueel of in duo’s) en twee individuele theorietoetsen.

Benodigd materiaal (boeken/kosten):
  • Werkboek Evolutiebiologie (± €7,50);
  • “The Selfish Gene”, 40th anniversary edition van Richard Dawkins, Oxford University Press (€ 10,50 of gratis pdf).
SluitenHelpPrint
Switch to English