De eerste 1001 dagen in de ontwikkeling van een kind wordt door veel wetenschappers gezien als een cruciale periode voor de verdere ontwikkeling. Dit is een periode van versnelde groei van de hersenen en andere biologische systemen die een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van sociale relaties, spel, taal, empathie en zelfregulatie. Deze vaardigheden vormen vervolgens weer de basis voor nieuwe, meer complexe vaardigheden. De ontwikkeling in de eerste 1001 dagen heeft belangrijke effecten op lange termijn. Suboptimale ontwikkeling in deze periode is geassocieerd met een reeks van negatieve uitkomsten (lagere schoolprestaties, verwijzing naar het speciaal onderwijs, schooluitval, probleemgedrag, middelenmisbruik, criminaliteit, slechtere gezondheid) die later vaak tot hoge persoonlijke en maatschappelijke kosten leiden. Preventie hiervan en bevorderen van optimale ontwikkeling bespaart de samenleving kosten voor speciaal onderwijs, jeugdzorg, justitie en gezondheidszorg, en leidt tot verschillende positieve opbrengsten. De ontwikkeling van elk kind is afhankelijk van de dynamische wisselwerking tussen verschillende factoren, zoals de genen, hormonen, de hersenen, cognities, gedrag, sociale interacties, cultuur, en maatschappij. In deze cursus leer je hoe deze factoren elkaar beïnvloeden en uiteindelijk de ontwikkeling van belangrijke vaardigheden kunnen bevorderen dan wel belemmeren. Deze inzichten zijn gebaseerd op recente theoretische modellen en onderzoek waarin een aantal verschillende disciplines samenkomen, zoals de ontwikkelingsneuropsychologie, genetica, embryologie, neurobiologie, ontwikkelingspsychologie, pedagogiek, kinder- en jeugdpsychiatrie, sociologie en geneeskunde. In de cursus gaan we bijvoorbeeld dieper in op de relatie tussen hersenontwikkeling en andere biologische systemen, zoals het stresssysteem en het darmen-hersensysteem, en op de invloed van (epi-) genetische processen en omgevingsfactoren, zoals – in negatieve zin – ondervoeding, armoede, stress, trauma, negatieve sociale interacties in de opvoeding, en onveilige buurt en – in positieve zin – stimulerende gezinsinteracties, toegankelijke zorg, en kwalitatief hoogwaardige kinderopvang en vroege educatie. Deze nieuwe inzichten kunnen pedagogen helpen bij te dragen aan het ontwerpen en implementeren van preventief en stimulerend jeugdbeleid, met name aan het verder optimaliseren van informele en formele medische en pedagogische systemen, zoals consultatiebureaus (jeugdgezondheidszorg), opvoedingsondersteuning, jeugdzorg en maatschappelijk werk. Tenslotte leer je deze kennis toe te passen op Nederlandse pedagogische praktijksituaties door samen met andere studenten te zoeken naar oplossingen voor het verbeteren van deze praktijken op basis van de verworven kennis via preventie, stimulering, ondersteuning en behandeling.