|
Weefsels zijn opgebouwd uit cellen en extracellulaire matrix, welke door cellen wordt geproduceerd en uitgescheiden. De essentie van dit blok is om het functioneren van gezonde weefsels op cellulair en subcellulair niveau te leren begrijpen. Een tweede centrale doelstelling is om ziekten aan de hand van voorbeelden op cellulair en subcellulair niveau te leren verklaren.
|
|
Beeldanalyse. In aanvulling op DB1-B-CM waarin het gebruik van de lichtmicroscoop al aan de orde is geweest, komen verschillende microscopische technieken/principes aan bod, waaronder fluorescentiemicroscopie en elektronenmicroscopie. Daarbij wordt inzicht ontwikkeld in de (relatieve) grootte van cellen en celonderdelen en wordt geoefend in het vertalen van een 2D beeld naar een 3D organisatie. De functies van gespecialiseerde celtypen worden geïllustreerd aan de hand van hun celtype specifieke subcellulaire opbouw. Inzicht in microscopische beelden is tevens noodzakelijk voor de interpretatie van studiemateriaal in andere studieonderdelen, waaronder blokken 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15 en 20.
Het vacuolaire systeem. Specifieke celfuncties worden gekoppeld aan het functioneren van specifieke celorganellen. Deze kennis is van belang, bijvoorbeeld om te kunnen begrijpen hoe kliercellen hun producten maken en (gereguleerd) uitscheiden, hoe cellen macromoleculen of pathogenen kunnen opnemen, of hoe cellen hun communicatie met de omgeving kunnen aanpassen.
Het cytoskelet. Het cytoskelet is belangrijk omdat het de vorm en beweging van cellen ondersteunt. Daarnaast speelt het een belangrijke rol in de communicatie tussen intracellulaire organellen, en in de celdeling.
Extracellulaire matrix. Weefsels zijn naast cellen mede opgebouwd uit extracellulaire matrix, waaronder de basale lamina. Er wordt inzicht verkregen in de moleculaire bouw en functie van de extracellulaire matrix en de hechtstructuren tussen cellen en extracellulaire matrix en tussen (epitheel) cellen onderling.
Celdeling en stamcellen. Celdeling is cruciaal voor weefselgroei en vervanging van cellen bij weefselherstel. Daarbij spelen o.a. stamcellen een belangrijke rol. Ook veroudering wordt in dit kader besproken. Verschillende mogelijkheden voor stamceltherapie komen in zicht, en principes van klonering worden behandeld. De verschillende fases en regulatiemechanismen van celdeling worden behandeld op cellulair en moleculair niveau.
Kanker. Er wordt inzicht verkregen in de kenmerken en mechanismen van neoplastische groei, en criteria waarmee onderscheid gemaakt kan worden tussen maligne en benigne tumoren worden geïllustreerd.
Cel adaptatie, ontsteking, en celdood. Cellen en weefsels kunnen zich onder invloed van veranderende omgevingsfactoren veranderen/aanpassen. Hier zullen verschijnsels als atrofie, hypertrofie, hyperplasie, metaplasie en neoplasie worden behandeld. Er wordt inzicht verschaft in subletale celbeschadiging (degeneratie) en celdood (letale celbeschadiging, necrose en apoptose). Tevens worden verschillende stadia van ontsteking en de vorming van exsudaat behandeld, parallel aan de hand van klinische voorbeelden.
|
 |
|